Jhaverchand Meghani's awards, works, Main Functions, history, importance and much more

Jhaverchand Meghani's Awards, Works, Main Functions, History, Importance And Much More
ઝવેરચંદ મેઘાણીના પુરસ્કારો, કૃતિઓ, મુખ્ય કાર્યો, ઈતિહાસ, મહત્વ અને ઘણું બધું 

ઝવેરચંદ મેઘાણી (1892-1961) એક પ્રખ્યાત ભારતીય ગુજરાતી લેખક, કવિ અને પત્રકાર હતા. તેઓ ગુજરાતી સાહિત્યની સૌથી મહત્વપૂર્ણ વ્યક્તિઓમાંની એક માનવામાં આવે છે અને ભારતીય સ્વતંત્રતા ચળવળમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી હતી.

 ઇતિહાસ(History):

 - 20 ઓક્ટોબર, 1892 ના રોજ ભાવનગર, ગુજરાત, ભારતમાં જન્મ

  - બોમ્બે યુનિવર્સિટીમાં અભ્યાસ કર્યો અને બાદમાં પત્રકાર બન્યો

  - ભારતીય સ્વતંત્રતા ચળવળમાં જોડાયા અને મહાત્મા ગાંધી સાથે નજીકથી કામ કર્યું

  - સામાજિક, સાંસ્કૃતિક અને રાજકીય મુદ્દાઓ પર વિસ્તૃત રીતે લખ્યું, મહિલાઓના અધિકારો, શિક્ષણ અને સામાજિક સુધારાની હિમાયત કરી

મહત્વ(Importance):

 - સાહિત્યિક યોગદાન: મેઘાણીએ અસંખ્ય નવલકથાઓ, ટૂંકી વાર્તાઓ અને કવિતાઓ લખી, જે ગુજરાતી સાહિત્યમાં તેમની નિપુણતા દર્શાવે છે.

  - સામાજિક અને સાંસ્કૃતિક અસર: તેમના લખાણો મહિલા સશક્તિકરણ, શિક્ષણ અને ગરીબી જેવા દબાવતા સામાજિક મુદ્દાઓને સંબોધિત કરે છે, જે હકારાત્મક પરિવર્તનને પ્રેરણા આપે છે.

  - સ્વતંત્રતા ચળવળમાં ભૂમિકા: મેઘાણીએ તેમના લેખનનો પ્રચાર અને એકત્રીકરણના સાધન તરીકે ઉપયોગ કરીને ચળવળમાં સક્રિયપણે ભાગ લીધો હતો.

  - પત્રકારત્વ અને સંપાદન: તેમણે પ્રભાવશાળી ગુજરાતી અખબાર 'ભાવનગર સમાચાર' સહિત અનેક અખબારો અને સામયિકોનું સંપાદન કર્યું.

 મુખ્ય કાર્યો(Main Functions):

 - 'ધારણી' (1935) - સામાજિક અને સાંસ્કૃતિક મુદ્દાઓની શોધ કરતી નવલકથા

  - 'નદી ઉતરે ઝુંડ' (1936) - ટૂંકી વાર્તાઓનો સંગ્રહ

  - 'મંગલ પાંડવ' (1940) - મહાભારત પર આધારિત નવલકથા

પુરસ્કારો અને માન્યતા(Awards and Recognition):

 - પદ્મ ભૂષણ (1955) - ભારતનું ત્રીજું સર્વોચ્ચ નાગરિક સન્માન

  - ગુજરાત સાહિત્ય અકાદમી પુરસ્કાર (1960) - ગુજરાતી સાહિત્યમાં તેમના ઉત્કૃષ્ટ યોગદાન બદલ

ઝવેરચંદ મેઘાણીની કૃતિઓની યાદી

લોકકથા(Folklore):

• ડોશીમાની વાતો - ૧૯૨૩ • સૌરાષ્ટ્રની રસધાર ૧ - ૧૯૨૩ • સૌરાષ્ટ્રની રસધાર ૨ - ૧૯૨૪ • સૌરાષ્ટ્રની રસધાર ૩ - ૧૯૨૫ • સૌરાષ્ટ્રની રસધાર ૪ - ૧૯૨૬ • સૌરાષ્ટ્રની રસધાર ૫ - ૧૯૨૭ • સોરઠી બહારવટીયા - ભાગ પહેલો- ૧૯૨૭ • સોરઠી બહારવટીયા - ભાગ બીજો - ૧૯૨૮ • સોરઠી બહારવટીયા - ભાગ ત્રીજો - ૧૯૨૯ • કંકાવટી ૧ - ૧૯૨૭ • કંકાવટી ૨ - ૧૯૨૮ • દાદાજીની વાતો - ૧૯૨૭ • સોરઠી સંતો, ભાગ પહેલો - ૧૯૨૮ • સોરઠી ગીતકથાઓ - ૧૯૩૧ • પુરાતન જ્યોત - ૧૯૩૮ • રંગ છે બારોટ - ૧૯૪૫

 કૃતિઓ(Works):

ચારણ-કન્યા, ફૂલમાળ કોડિયું (ઝવેરચંદ મેઘાણી), છેલ્લી પ્રાર્થના (ઝવેરચંદ મેઘાણી), માં -રવિન્દ્રનાથ ટાગોર (અનુવાદઃ ઝવેરચંદ મેઘાણી), શૌર્યગીત: ખમા ! ખમા ! લખ વાર, મોર બની થનગાટ કરે (ઝવેરચંદ મેઘાણી),ઘણ રે બોલે ને, છેલ્લો કટોરો, ઝાકળબિંદુ !,આગે કદમ ! આગે કદમ ! આગે

લોકગીતો(Folk Songs):

• રઢિયાળી રાત ૧ - ૧૯૨૫ • રઢિયાળી રાત ૨ - ૧૯૨૫ • રઢિયાળી રાત ૩ - ૧૯૨૭ • રઢિયાળી રાત ૪ - ૧૯૪૨ • ચુંદડી ૧ - ૧૯૨૮ • ચુંદડી ૨ - ૧૯૨૯ • ઋતુગીતો - ૧૯૨૯ • હાલરડાં - ૧૯૨૯ • સોરઠી સંતવાણી - ૧૯૪૭ • સોરઠીયા દુહા - ૧૯૪૭

નાટક(Drama):

• રાણો પ્રતાપ - (ભાષાંતર) ૧૯૨૩ • રાજા-રાણી - (ભાષાંતર) ૧૯૨૪ • શાહજહાં - (ભાષાંતર) ૧૯૨૭ • વંઠેલાં - ૧૯૩૩ • બલિદાન -

જીવનચરિત્ર(Biography):

• નરવીર લાલાજી - ૧૯૨૭ (બે દેશ દીપક ખંડ ૧) • સત્યવીર શ્રધ્ધાનંદ - ૧૯૨૭(બે દેશ દીપક ખંડ ૨) • ઠક્કરબાપા - ૧૯૩૯ • અકબરની યાદમાં - ૧૯૪૨ • આપણું ઘર - ૧૯૪૨ • પાંચ વરસનાં પંખીડાં - ૧૯૪૨ • મરેલાંનાં રુધિર - ૧૯૪૨ • આપણા ઘરની વધુ વાતો - ૧૯૪૩ • દયાનંદ સરસવતી - ૧૯૪૪ • માણસાઈના દીવા - ૧૯૪૫ ઝંડાધારી - મહર્ષિ દયાનંદ - ૧૯૨૬

નવલકથા(Novel):

• સત્યની શોધમાં - ૧૯૩૨ • નિરંજન - ૧૯૩૬ • વસુંધરાનાં વહાલાં દવલાં - ૧૯૩૭ • સોરઠ, તારાં વહેતાં પાણી - ૧૯૩૭ • સમરાંગણ - ૧૯૩૮ • અપરાધી - ૧૯૩૮ • વેવિશાળ - ૧૯૩૯ • રા' ગંગાજળિયો‎ - ૧૯૩૯ • બિડેલાં દ્વાર - ૧૯૩૯ • ગુજરાતનો જય ૧ - ૧૯૪૦ • તુલસી-ક્યારો - ૧૯૪૦ • ગુજરાતનો જય - ૧૯૪૨ • પ્રભુ પધાર્યા - ૧૯૪૩ • કાળચક્ર - ૧૯૪૭

કવિતાસંગ્રહ(Anthology):

• વેણીનાં ફૂલ - ૧૯૨૮ • કિલ્લોલ - ૧૯૩૦ • સિંધુડો - ૧૯૩૦ • યુગવંદના - ૧૯૩૫ • એકતારો - ૧૯૪૦ • બાપુનાં પારણાં - ૧૯૪૩ • રવીન્દ્વ-વીણા - ૧૯૪૪

લઘુકથા(Short Story):

• કુરબાનીની કથાઓ - ૧૯૨૨ • ચિતાના અંગારા ૧ - ૧૯૩૧ • ચિતાના અંગારા ૨ - ૧૯૩૨ • જેલ ઓફીસની બારી - ૧૯૩૪ • દરિયાપારના બહારવટિયા - ૧૯૩૨ • પ્રતિમાઓ - ૧૯૩૪ • પલકારા - ૧૯૩૫ • ધુપ છાયા - ૧૯૩૫ • મેઘાણીની નવલિકાઓ ખંડ ૧, મેઘાણીની નવલિકાઓ ખંડ ૨ - ૧૯૪૨ • વિલોપન - ૧૯૪૬ વેરાનમાં

લોકસાહિત્ય(Folklore):

• લોકસાહિત્ય ૧ - ૧૯૩૯ • પગડંડીનો પંથ - ૧૯૪૨ • ચારણો અને ચારણી સાહિત્ય - ૧૯૪૩ • ધરતીનું ધાવણ - ૧૯૪૪ • લોકસાહિત્યનું સમાલોચન - ૧૯૪૬

 પ્રવાસ ભાષણ(Travel Speech):

• સૌરાષ્ટ્રના ખંડેરોમાં - ૧૯૨૮ • સોરઠને તીરે તીરે - ૧૯૩૩ • પરકમ્મા - ૧૯૪૬ • છેલ્લું પ્રયાણ - ૧૯૪૭

અન્ય(Other):

• સળગતું આયર્લૅંડ • એશિયાનું કલંક • લાલકિલ્લાનો મુકદ્દમો

 વારસો(Inheritance):

- ઝવેરચંદ મેઘાણીના લખાણો ગુજરાતી સાહિત્ય અને સંસ્કૃતિને પ્રભાવિત કરતા રહે છે.

  - તેમની સામાજિક અને સાંસ્કૃતિક સક્રિયતાએ લેખકો અને સમાજ સુધારકોની ભાવિ પેઢીઓ માટે માર્ગ મોકળો કર્યો.

  - ભારતીય સ્વતંત્રતા ચળવળમાં તેમની ભૂમિકા ભારતના ઈતિહાસનો મહત્વનો હિસ્સો છે.

નિષ્કર્ષ (Conclusion):

  ઝવેરચંદ મેઘાણીના નોંધપાત્ર જીવન અને કાર્યએ ગુજરાતી સાહિત્ય અને ભારતીય ઇતિહાસ પર અમીટ છાપ છોડી છે, જે સતત સામાજિક અને સાંસ્કૃતિક પ્રગતિને પ્રેરણા આપે છે.